Fotografije iz Saborne crkve gde su hiljade vernika celivale krst i kovčeg sa telom pokojnog patrijarha Irinija, izazvale su negodovanje kod mnogih koji su to ocenili neprimerenim i visoko rizičnim usred epidemije korona virusom kada dnevno brojimo i po više od 5.000 novozaraženih.
Dodatno, velika većina vernika pristala je da se pričesti iz iste kašičice, a mnogi od njih su i maloletnu decu postavljali da prime pričest. Crkva insistira da ne može biti opasnosti od prenosa virusa korišćenjem iste kašičice pošto je pričest “krv i telo Hrista”, pa prema tome ne može da prenosi bilo kakvu bolest.
“U srpskoj Patrijaršiji u Beogradu je rečeno da Sveti sinod ostaje pri stavu da pričešćivanje iz iste čaše na tradicionalni način koji se primjenjuje već 2.000 godina, nije kršenje obavezujućih instrukcija državnih vlasti”, navodi se.
Međutim, da li je zaista ovo tačno? Da li se zaista ovakav način pričešća i u zdravstveno rizičnim uslovima primenjuje već 2.000 godina, ili je pak crkva u prošlosti bila racionalnija? Na primer, tamo neke 1929. godine.
Odgovor je stigao sa tvitera. Naime, jedan korisnik ove društvene mreže postavio je fotografiju “zbirke” iz 1929. godine koju je tada priredio beogradski monah, i uz izdvojeni tekst iz iste napisao komentar koji sažima suštinu:
“SPC, 1929. god: Ne istom kašičicom pričešće u vreme epidemije, menjati pribor, prokuvavati, razdvojiti! -> umrlo 0 vladika/patrijarha.
SPC, 2020. god: Pričešće je čarobno i niko ne može da se zarazi istom kašičicom tokom epidemije, budale! -> umrlo 3 vladika/patrijarha.”
SPC, 1929. god: Ne istom kašičicom pričešće u vreme epidemije, menjati pribor, prokuvavati, razdvojiti! -> umrlo 0 vladika/patrijarha.
SPC, 2020. god: Pričešće je čarobno i niko ne može da se zarazi istom kašičicom tokom epidemije, budale! -> umrlo 3 vladika/patrijarha. pic.twitter.com/tGpyVxpExM
— Infidel (@SerbianInfidel) November 22, 2020
Zbirku pod nazivom “Pitanja i odgovori iz pastirske prakse, crkvenog bogosluženja i religijskog života” priredio je paroh beogradski Radovan Đ. Dimitrijević, a nama je interesantan upravo deo koji se odnosi na način pričešća u zdravstveno rizičnim prilikama, kao i u “svakim prilikama kad je mnogo pričesnika”.
Kakva je praksa crkve te daleke 1929. godine bila, prenosimo u nastavku.
- Nabaviti nekoliko kašičica za davanje pričešća i poviše ubrusa, povećih novih, ma i od najjeftinijih tkanina, svaki će iznositi oko 1 metar u kvadratu, njime brisati pričesnike, donekle jednim, zatim drugim, trećim i četvrtim uglom, potom uzeti nov.
- Čim se pričesti lice sumnjivog zdravlja, odmah tu kašičicu spustiti u lonac ključale vode naročito zato spremljene u oltaru i uzeti drugu kašičicu. Crkvenjak će uzimati kašičice iz ključale vode, brisati čistim ubrusom i davati svešteniku, upotrebljene uzimati i tako naizmence. Po svršenom poslu kašičice savršeno oprati dezinfekcionim sredstvima.
- Određeno lice menjaće ubruse: zdrava lica brisaće jednim, a lica sumnjivog zdravlja drugim ubrusom.
- Ove ubruse po pričešću spaliti i pepeo baciti u reku.
- Pričestiti, po mogućstvu, najpre zdrave pa bolesne.
- Gde ima dva putira sveštenik može pričešće razdvojiti u dva putira, pa iz putira upotrebljenog pri liturgisanju pričestiti zdrave, iz drugog bolesne.
- Sveštenici pri pričešćivanju da obrate naročitu pažnju da u dobro otvorena usta pričesnika sipaju samo sv. pričešće i ne dodirujući kašičicom usne pričesnika.
Čitajući ovaj “priručnik” od pre skoro jednog veka, mnogi tviteraši su prokomentarisali da je SPC 1929. godine bila naprednija nego danas…
