Mađarski pijanista i kompozitor Režo Šereš je 1933. godine komponovao “Sumornu nedelju”, koja je danas poznata i kao “pesma samoubica”.
Izvorni tekst pod nazivom “Svet se završava” govorio je o očaju uzrokovanim ratom, a završavao se mirnom molitvom o ljudskim gresima. Pesnik Laslo Javor potom je napisao novi tekst na Šerešovu kompoziciju koji je potisnuo onaj stari i započeo jednu od najjezivijih priča u istoriji muzike.
U Javorovom tekstu glavni junak, skrhan smrću svoje ljubavi bez koje nema snage da živi, odlučuje da izvrši samoubistvo. Pesma je prvi put objavljena u Mađarskoj 1935. godine i od prvog trenutka izazivala je ogromne kontroverze.
Odmah po objavi za pesmu su počela da se vezuje jeziva urbana legenda da su stotine osoba u Mađarskoj izvršile samoubistvo kada su je prvi put čule.
Mraku koji prati ovu pesmu doprinela je i sudbina samog kompozitora Režo Šereša. U januaru 1968. godine, tačno 35 godina od kako je napisao pesmu, Šereš je izvršio samubistvo. Iako je preživeo prvobitni pokušaj samoubistva, kada je skočio kroz prozor, te tom prilikom dospeo u bolnicu – on je ležeći na bolničkom krevetu sam sebe zadavio žicom.
Međutim, zbog svoje nesvakidašnje melodije i kvaliteta, pesma se brzo iz Mađarske proširila na ceo svet. Već 1936. pesma je prevedena i objavljena na engleskom jeziku, a priče o samoubistvima povezane s ovom kompozicijom počele su da se prepričavaju i širom engleskog govornog područja.
Godine 1941. slavna američka džez pevačica Bili Holidej snimila je svoju verziju pesme, a njen tekst je prilično odudarao od orginalnog.
Ipak, iako znatno ublažena i s daleko vedrijim tonom, BBC je zabranio emitovanje i verzije Bili Holidej, kako se u jeku Drugog svetskog rata ne bi oslabio moral britanskog stanovništva.
Verovatno najmračniju verziju ove pesme ikad izvela je čuvena grčka umetnica Diamanda Galas.
Smete li da je preslušate?
(izvor: noizz.rs)
