Naučnici iz Slovenije otkrili su ljudski gen koji izaziva progeriju, vrlo redak poremećaj koji se javlja kod tek rođene dece i rezultira ubrzanim starenjem i preuranjenom smrću.
Grupa slovenačkih naučnika iz Kliničkog instituta za medicinsku genetiku u Ljubljani u saradnji s još 12 istraživača iz drugih država otkrila je ljudski gen koji izaziva progeriju ili sindrom ubrzanog starenja, vrlo redak poremećaj koji se javlja kod tek rođene dece i rezultira ubrzanim starenjem i preuranjenom smrću.
Genetsko istraživanje trajalo je pune četiri godine, a povod za njega bila je smrt dečaka Tibora koji je u osmom mesecu majčine trudnoće u klinici u Ljubljani rođen kao progeroid.
Novorođenče je bila premaleno, s izboranim lice, niske porođajne težine i krhkih kostiju. Beba je slabo napredovala, a umrla je šest meseci po rođenju. Lekari su tada konstatovali vrlo retku bolest progeriju, poznatu i kao Hutchinson-Gilfordov sindrom, o čijim se uzrocima vrlo malo zna.
Da bi doznali više o toj genetskoj bolesti, slovenački naučnici su se povezali sa stručnjacima iz drugih zemalja koji su istraživali slične slučajeve i upoređivali rezultate, što je rezultovalo otkrićem gena odgovornog za razvoj progerije.
“Bili smo među prvima u Evropi koji su koristili posebnu tehnologiju za sekvenciranje gena, pri čemu smo upoređivali gene zdravih roditelja s genima bolesnog deteta kako bismo pronašli odstupanja. Promene otkrivene kod jednog pacijenta iz Francuske upoređivali smo s Tiborovim i tako otkrili gen koji utiče na razvoj bolesti”, kazao je u utorak na predstavljanju studije dr. Aleš Maver s Kliničkog intituta za genetiku, dodavši da je rezultat kasnije potvrđen i genskim poređenjem s obolelima u Španiji i Italiji.
Predstavnik Kliničkog instituta za genetiku dr. Borut Peterlin kazao je da je otkriće novog gena u medicini uporedivo s otkrićem novog planeta u astronomiji jer je poznato tek 15 odsto ljudskog genoma. Usto, još uvek s u potpunosti ne zna na koji način funkcionišu geni i kakvo značenje imaju za normalno funkcionsanje ljudskog organizma.
Slovenački naučnici veruju da će otkriće gena odgovornog za Hutchinson-Gilfordov sindrom ubuduće omogućiti lakše dijagnostikovanje ove bolesti, ali i ostalih genetski uzrokovanih bolesti koje izazivaju preuranjenu smrt te da će na kraju rezultirati otkrićem uticaja genetskih mutacija na neke druge bolesti poput raka i gojaznosti.
Rezultati četverogodišnjeg istraživanja objavljeni su u stručnom časopisu American Journal of Human Genetics.
(izvor: nationalgeographic.rs)
